Creative with Digital Heritage– Δημιουργικότητα μέσω της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Δεδομένου ότι η ηλεκτρονική διάθεση της ψηφιακής πολιτιστικής κληρονομιάς συνεχίζει να αυξάνεται, γίνεται όλο και πιο σημαντικό το γεγονός ότι οι χρήστες, από παθητικοί αναγνώστες μαθαίνουν να γίνονται ενεργοί «επανα-χρήστες». Αποστολή του E-Space MOOC είναι να δείξει πώς οι άνθρωποι μπορούν να γίνουν δημιουργικοί με την Europeana και το ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο, με σκοπό να αποδείξει τι μπορεί να φέρει η Europeana στην κοινότητα μάθησης και να επιφέρει την ουσιαστική έννοια ότι το πολιτιστικό περιεχόμενο δεν υπάρχει μόνο για να το εξετάζει κανείς αλλά και για να το βιώνει και να εμπλέκεται σε αυτό.
Το μάθημα τροφοδοτεί τις εμπειρίες των πιλότων του E-Space και σας μεταφέρει τα αποτελέσματα των ερευνών, αναλύσεων και των μελετών περιπτώσεων τους. Η εκπαιδευτική ιδέα πίσω από το E-Space MOOC είναι η εξάλειψη των εμποδίων στην πρόσβαση και την επαναχρηση του περιεχομένου πολιτιστκής κληρονομιάς στην Europeana και σε παρόμοιες πηγές, παρέχοντας σεμινάρια και δοκιμαστικές εκδόσεις εφαρμογών και εργαλείων, παράλληλα με υλικά ανάγνωσης και χρήσιμες συμβουλές καθώς και βέλτιστες πρακτικές που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου.
Είτε είστε φοιτητής ή καθηγητής με ενδιαφέρον για την πολιτιστική κληρονομιά, είτε επαγγελματίας GLAM[1] οργανισμού, είτε προγραμματιστής ή ένας ερασιτέχνης της πολιτιστικής κληρονομιάς, αυτό το MOOC είναι για σας. Κάθε διδακτική ενότητα είναι στην πραγματικότητα οργανωμένη σε τρία επίπεδα, προκειμένου να ικανοποιεί τις ανάγκες όλων των πιθανών εκπαιδευόμενων:
Επίπεδο 1: απευθύνεται σε ερασιτέχνες της πολιτιστικής κληρονομιάς, φοιτητές και καθηγητές. Το υλικό μελέτης αφορά ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο στην ευρύτερή του έννοια. Παρουσιάζονται διαφορετικά είδη περιεχομένου και εξηγείται πως γίνεται εύκολα η επανάχρησή του. Σε αυτό το μέρος δεν απαιτούνται τεχνικές δεξιότητες ή κατανόηση των μηχανισμών του πολιτιστικού τομέα.
Επίπεδο 2: απευθύνεται σε επαγγελματίες GLAM (πινακοθήκες, βιβλιοθήκες, αρχεία και μουσεία). Η επαγγελματική γνώση του τομέα είναι προαπαιτούμενη για τη μελέτη του υλικού. Η ενότητα έχει στόχο να βοηθήσει τους επαγγελματίες GLAM να ανακαλύψουν και να κατανοήσουν χρήσιμα εργαλεία, όπως αυτά της πλατφόρμας του E-Space και των Europeana Labs- που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενισχύσουν, αναμείξουν, αναθεωρήσουν και να «παίξουν» με τις συλλογές με νέους συναρπαστικούς τρόπους.
Επίπεδο 3: απευθύνεται σε προγραμματιστές. Πρόκειται για το πιο τεχνικό μέρος από τις διδακτικές ενότητες και αποσκοπεί στο να παρέχει έναν τρόπο στους προγραμματιστές να ανακαλύψουν τα εργαλεία με τα οποία μπορούν να εργαστούν. (π.χ. το multiscreen toolkit, τα APIs[2] της Europeana,…)
Το MOOC αποτελείται από 8 διδακτικές ενότητες:
- Εισαγωγή: η εισαγωγική ενότητα αυτού του μαθήματος παρέχει πληροφορίες για το MOOC και το έργο Europeana Space. Επίσης παρέχει συμβουλές πώς να περιηγείται κανείς στο μάθημα, τις ενότητες και τις υποενότητες.
- Φωτογραφία: σε αυτή την ενότητα οι φοιτητές μαθαίνουν πώς να δημιουργούν τις δικές τους ιστορίες με παλιες φωτογραφίες που είναι διαθέσιμες διαδικτυακά χρησιμοποιώντας τη Europeana καθώς και άλλο ανοικτό περιεχόμενο, αναμειγνύοντάς τo με προσωπικές τους αφηγήσεις και εικόνες.
- Ανοικτές και υβριδικές εκδόσεις: σε αυτή την ενότητα οι συμμετέχοντες καλούνται με ασκήσεις να μάθουν να κατασκευάζουν ένα διαδικτυακό βιβλίο, μελετώντας τις πτυχές του Photomediations: ένα ανοικτό βιβλίο, μια μελέτη περίπτωσης. Το υλικό περιλαμβάνει μια σειρά από διαδικτυακά άρθρα για τη φωτογραφία και τις άλλες τέχνες, οπτικό υλικό, οδηγίες για τη χρήση και επανάχρηση του υλικού των Creative Commons[3] και των αδειών που παρέχει, Ανοικτή Πρόσβαση και Ανοικτές Υβριδικές Εκδόσεις. Το πιο συναρπαστικό μέρος αυτής της ενότητας είναι η ελεύθερη και παιχνιδιάρικη πρόκληση εξάσκησης που εμπλέκει τους φοιτητές στην επανάχρηση και στην ανάμειξη προυπάρχοντος υλικού από το Photomediations: ένα Ανοικτό βιβλίο με σκοπό να δημιουργήσουν τη δική τους πηγή.
- Τηλεόραση: η Europeana Space ανέπτυξε μια σειρά εφαρμογών για την τηλεόραση, εστιάζοντας στα σενάρια επανάχρησης της πολιτιστικής κληρονομιας. Σε αυτή την ενότητα μαθαίνει κανείς γι’αυτά τα σενάρια, πχ. η εφαρμογή για smart τηλεόραση για το τείχος του Βερολίνου, που βασίστηκε σε αρχειακά βίντεο σχετικά με την οικοδόμηση του τείχους του Βερολίνου το 1961 μέχει την επανένωση της Γερμανίας το 1990, και σενάρια της τοπικής κοινότητας όπου εξερευνείται η τηλεόραση με σκοπό την εκπαίδευση στην σχολική τάξη και το καθιστικό του σπιτιού. Για αυτά τα σενάρια ερευνούνται πολυάριθμες μελέτες περιπτώσεων.
- Χορός: ο πιλότος του E-Space για το χορό προσφέρει μία σειρά από δραστηριότητες για μαθητευόμενους σε διάφορα στάδια, από προπτυχιακούς μέχρι μεταπτυχιακόυς φοιτητές για να δείξει και να ενθαρρύνει την χρήση των εργαλείων του πιλότου που αφορά στο χορό. Οι δραστηριότητες θα δώσουν τη δυνατότητα σε μαθητές να δημιουργήσουν τις προσωπικές συλλογές σχετικές με το χορό σε επιλεγμένες θεματικές και να ανακαλύψουν πως ένα διαδικτυακό εργαλείο σχολιασμού μπορεί να στηρίξει τη δημιουργία και την ανάλυση του χορού.
- Μουσεία: αυτή η ενότητα θα βοηθήσει τους συμμετέχοντες να σχεδιάσουν web-based κινητές υπηρεσίες προσαρμοσμένες όχι μόνο στους επισκέπτες αλλά και στα μουσεία, σε προσωπικό φορέων μνήμης, ειδικά σε αυτούς που είναι υπεύθυνοι να σχεδιάζουν εκπαιδευτικές διαδρομές, διαμοιράζοντας μαθήματα και βέλτιστες πρακτικές.
- Πνευματική ιδιοκτησία και πολιτιστική επιχειρηματικότητα: αυτή η ενότητα θα καθοδηγήσει τους συμμετέχοντες στο πώς να διαχειρίζονται τα πνευματικά δικαιώματα από μια αρχική ιδέα μέχρι μια start-up επιχείρηση. Οι συμμετέχοντες θα μάθουν να αναπτύσσουν μια ξεκάθαρη στρατηγική όσον αφορά τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που σχετίζονται με το ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο και την εμπορική του επανάχρηση. Οι συμμετέχοντες θα εισαχθούν στα εργαλεία και τις μελέτες περιπτώσεων του E-space τα οποία θα σκιαγραφήσουν πως γίνεται η εκκαθάριση πνευματικών δικαιωμάτων, του κώδικα ανοικτού επαναχρησιμοποιήσιμου περιεχομένου, πως διεξάγονται οι έλεγχοι πνευματικής ιδιοκτησίας, η ανάλυση και διαχείριση κινδύνων, η προσέγγιση αδειοδότησης και των hackathons που σχετίζονται με την πνευματική ιδιοκτησία, πως γίνεται η ανάπτυξη επιχειρηματικού μοντέλου και των θερμοκοιτίδων επιχειρήσεων.
- Δημιουργικό Μάρκετινγκ: στόχος αυτής της ενότητας είναι να δώσει το έναυσμα για ανάπτυξη δημιουργικών ιδεών όσον αφορά στην επικοινωνία πολιτιστικών περιεχομένων με τη χρήση νέων μέσων και να δείξει πως το ευρύτερο κοινό μπορεί να προσεγγιστεί συνδυάζοντας τη χρήση των κοινωνικών μέσων δικτύωσης με το storytelling και πως μπορεί το κοινό να εμπλακεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
To MOOC Europeana Space Creative with Digital Heritage (Δημιουργικότητα μέσω της Πολιτιστικής Κληρονομιάς) θα διεξαχθεί το πρώτο εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2016/2017και θα ξεκινήσει στις 10 Οκτωβρίου 2016.
[1] GLAM: ακρωνύμιο του Galleries, Libraries, Archives, Museums. (πινακοθήκες, βιβλιοθήκες, αρχεία και μουσεία).
[2] API’s: Διεπαφές προγραμματισμού Εφαρμογών
